Pomnik króla Jana III Sobieskiego

Iluminacja pomnika Jana III Sobieskiego uruchomiona została w 1999 roku.

Pomnik króla Jana III Sobieskiego

Pomnik króla Jana III Sobieskiego stoi na Targu Drzewnym w Gdańsku od 1965 roku. Sam pomnik powstał w 1898 roku i pierwotnie znajdował się we Lwowie (do 1950 roku). Autorami pomnika są Tadeusz Barącz, który wyrzeźbił posąg króla oraz Julian Markowski – twórca cokołu pomnika.

Liczący 7 ton wagi i 8 metrów wysokości pomnik został odlany z brązu w zakładzie Artura Kruppa w Wiedniu. Pomnik wyobraża króla Jana III Sobieskiego w tradycyjnym stroju narodowym – w żupanie i kontuszu, z buławą w wyciągniętej prawej ręce, na koniu przeskakującym nad przewróconą armatą, koszem faszynowym, strzaskaną lawetą i porzuconym buńczukiem z półksiężycem. Nawiązuje do pomnika z 1787 roku znajdującego się w Łazienkach w Warszawie. Na cokole umieszczono tablice – jedną z napisem „Królowi Janowi III Miasto Lwów, MDCCCXCVIII”. Po drugiej stronie cokołu znajduje się tablica z nazwami 20 pól bitew, w których wojskami polskimi dowodził Jan III Sobieski.

Monument odsłonięto 20 listopada 1898 roku we Lwowie, gdzie stał do 1950 roku. Po II wojnie światowej, po zaniechaniu planu przemianowania go na pomnik Bohdana Chmielnickiego, został przywieziony do Warszawy i tymczasowo ustawiony przy pałacu w Wilanowie.

Starania o pozyskanie pomnika prowadziły Gdańsk i Kraków. Rozważano różne miejsca jego lokalizacji w Gdańsku – Bastion św. Elżbiety, Targ Węglowy, plac przed bazyliką Mariacką oraz obecny Targ Sienny. Ostatecznie wybór padł na Targ Drzewny w miejscu dawnego niemieckiego pomnika, upamiętniającego żołnierzy poległych w wojnach poprzedzających zjednoczenie Niemiec. Pomnik w swojej nowej lokalizacji odsłonięto 26 czerwca 1965 roku.

W latach 90. pomnik przechodził prace renowacyjne, podczas których zrekonstruowano brakujący herb królewski i odtworzono tablice. Ze względów politycznych w latach 60. nie umieszczono ich bowiem na cokole pomnika. Otoczenie pomnika odnowiono w 1998 roku. W 2019 roku pomnik – figura oraz cokół poddany został gruntownemu odrestaurowaniu.

Źródło: gedanopedia.pl

O pomniku Jana III Sobieskiego można przeczytać w zakładce „Gdańskie pomniki”.