Gdański Zarząd Dróg i Zieleni

Wymiary:

Wymiary kamienia max: 215,00 cm x 170,00 cm x 150,00 cm

Wymiary łuku triumfalnego: wysokość 305,00 cm, szerokość 216,00 cm

Grubość belki konstrukcyjnej oraz podpór 60,00 cm x 30,00 cm

Usytuowanie:

Gdańsk – Strzyża, plac gen. Stanisława Maczka u zbiegu ulic Chopina i Wojska Polskiego

Współrzędne: 54.23’12”N  18.34’58”E

Data odsłonięcia:

08.08.2004 r.

Autor projektu/wykonawca:

Autor projektu: Eugeniusz Nester

Inicjator budowy pomnika: Ogólnokrajowe Stowarzyszenie Polskich Sił Zbrojnych (Zarząd wojewódzki w Gdańsku)

Właściciel/opiekun:

Administrator: Gdański Zarząd Dróg i Zieleni

Opis:

Współczesny pomnik, upamiętniający generała Stanisława Maczka. Monument w postaci głazu narzutowego w kolorze różowo-szarym stoi na wysokiej, czterospadzistej podstawie w formie kopca, na którą prowadzą 6-stopniowe schody. Nawierzchnia kopca jest brukowana. Na głazie umieszczona jest tablica inskrypcyjna odlana w brązie z napisem wypukłym o treści : DLA UPAMIĘTNIENIA DOWÓDCY I DYWIZJI PANCERNEJ/GEN. BRONI STANISŁAWA MACZKA 31 03 1891/1112 1994/BOHATERA PÓL BITEWNYCH DRUGIEJ WOJNY ŚWIATOWEJ /DŁUGOLETNIEGO BOJOWNIKA SPRAWY POLSKIEJ/TRZYKROTNEGO KAWALERA VIRTUTI MILITARI /Wdzięczni Rodacy i Kombatanci – byli Żołnierze Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie oraz mieszkańcy miast Bredy, Baarle-Nassau, Baarle-Hertog. Gdańsk 8 sierpień 2004. W dolnej części tablicy znajduje się reliefowe przedstawienie popiersia gen. Maczka.

Głaz z tablicą inskrypcyjną ujęty jest w ramę - łuk triumfalny z blachy stalowej. Rama wykonana jest w formie prostej stalowej belki wspartej na bocznych także stalowych podporach (o analogicznych przekrojach jak belka) - spawana z nieregularnych fragmentów blachy z wypukłymi, grubymi szwami łączeń. Na ramie, nad frontalną płaszczyzną  kamienia, znajduje się metalowy odlew godła Polski – Orzeł w koronie.

Na powierzchni bocznej kamienia, po prawej stronie znajduje się napis o treści: OBELISK PAMIĘCI POWSTAŁ WYSIŁKIEM SPOŁECZNYM: 1.Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Robót Drogowych sp. z.o.o. w Gdańsku. 2.Zarządu Dróg i Zieleni w Gdańsku. 3.Firmy Kamieniarskiej Murkam Przodkowo. 4.Zakładu Produkcji Kruszywa w Rybakach. 5.Gdańskiej Stoczni Remontowej w Gdańsku. 6.Przedsiebiorstwa Elektryfikacji i Technologicznej Obsługi Rolnictwa ELTOR S.A. w Gdańsku. 7.Zarządu Wojewódzkiego Ogólnokrajowego Stowarzyszenia Kombatantów PSZ  na Zachodzie w Gdańsku. 8.Zakładu robót Drogowych i Architektonicznych.

Stanisław Maczek brał udział w działaniach I wojny światowej wcielony do armii austro-węgierskiej. W 1918 roku wstąpił do Wojska Polskiego, gdzie dowodził m.in. lotną kompanią szturmową na froncie wschodnim. Po ustaniu walk polsko-ukraińskich został przeniesiony do prac sztabowych. W 1938 roku został dowódcą pierwszej jednostki pancerno-motorowej Wojska Polskiego. Po walkach we wrześniu i październiku 1939 roku przedostał się do Francji i tam brał udział w działaniach wojennych po stronie francuskiej, jako dowódca 10. Brygady Kawalerii Pancernej. Po kapitulacji Francji, uciekając przez Tunis, Maroko i Portugalię, dotarł do Szkocji. W 1944 roku jako dowódca I dywizji Pancernej wylądował w Normandii. Zasłynął jako wybitny dowódca z umiejętnością prowadzenia działań w sposób nowoczesny za pomocą szybkich manewrów jednostek pancernych. I Brygada Pancerna brała udział w bitwie pod Falaise, jednej z bitew rozstrzygających w II wojnie światowej i wyzwoleniu Bredy, w którym dzięki taktyce prowadzenia walk gen. Maczka, ludność cywilna nie poniosła strat. Na wniosek mieszkańców Bredy nadano mu honorowe obywatelstwo Holandii. Po wojnie osiadł w Szkocji, pomimo niezwykłych zasług wojennych nie miał angielskich praw emerytalnych ani kombatanckich i utrzymywał się z własnej pracy. Zmarł w wieku 102 lat.