Gdański Zarząd Dróg i Zieleni

Usytuowanie

Park Akademicki między al. Zwycięstwa a ulicami Narutowicza i Traugutta. Lapidarium powstało na terenie dawnego cmentarza katolickiego p.w. św. Mikołaja i cmentarza Kaplicy Królewskiej.

Współrzędne: 54.22'19"N   18.37'17"E

Wymiary

Płyty na stronie południowo-wschodniej:

1. z wizerunkiem Archanioła Michała: 175,00 cm x 290,00 cm

2. Johann Schoneich: 124,00 cm x 198,00 cm

3. Jacob Domansky: 113,00 cm x 204,00 cm

4. David Bernhard: 97,50 cm x 195,00 cm

5. Julius Kaltenbach: 101,00 cm x 195,00 cm

Płyty na stronie północno-zachodniej:

1. Richard Teodor Damme: 130,00 cm x 163,00 cm

2. Johanna Renata Lange: 109,00 cm x 210,00 cm

3. “KATHO”: 62,00 cm x 115,00 cm

4. Johannes Somer:  60,00 cm x 54,00 cm

5. Friedrich Wilhelm Neumann: 48,00 cm x 64,00 cm

6. Franz Doebler: fragment

7. płyta z wizerunkiem gałązki: 65,00 cm x 121,00 cm

8. Franciska Brimann: 46,00 cm x 67,00 cm

Data odsłonięcia

19.05.2006 r.

Autor projektu/wykonawca

Autor projektu architektonicznego: Joanna Tucka

Właściciel/opiekun

Administrator: Gdański Zarząd Dróg i Zieleni

Opis

Na terenie zbudowanego w latach 2005-2006 Lapidarium Gdańskiego znajdują się płyty nagrobne ze zlikwidowanych cmentarzy i ze Składnicy Konserwatorskiej. W centralnej części lapidarium znajduje się cenotaf (symboliczny pomnik-grobowiec) - głaz narzutowy na kolistej brukowanej podstawie. Na wypolerowanej, frontowej płaszczyźnie kamienia znajduje się napis „gyddanyzc”, (najstarsza znana pisownia nazwy Gdańska), który jest reliefowym odwzorowaniem oryginalnego fragmentu zapisu z kroniki Jana Kanapariusza z 998 r. Wokół kamienia, na spirali wykonanej z kamiennych krawężników i roślinności, umieszczono 12 prostopadłościennych bloczków granitowych z wykutymi rzymskimi cyframi na oznaczenie wieków od X do XXI.

W pobliżu pomnika, na okrągłej granitowej płycie umieszczony jest napis o treści: gyddanyzc- NAJSTARSZA ZNANA PISOWNIA NAZWY GDAŃSK POCHODZĄCA Z ŻYWOTA ŚW.WOJCIECHA,W KTÓRYM OPISANO JEGO PODRÓŻ DO PRUS. Z tyłu za pomnikiem znajduje się przestrzenna kamienna kompozycja rzeźbiarska w formie dwóch wysokich, pionowych elementów.

Obok obelisku znajdują się dwie współczesne płyty z czarnego granitu, na cokołach pulpitowych, z napisem (języku polskim, angielskim, niemieckim): LAPIDARIUM NEKROPOLII GDAŃSKICH. LAPIDARIUM ZLOKALIZOWANE JEST NA TERENIE DAWNEGO CMENTARZA KATOLICKIEGO P.W. ŚW. MIKOŁAJA I KAPLICY KRÓLEWSKIEJ. RELIKTY NAGROBKÓW ZGROMADZONE NA TERENIE LAPIDARIUM POCHODZĄ Z CMENTARZY O NIEUSTALONEJ LOKALIZACJI ORAZ Z CMENTARZY ROZPOZNANYCH JAKO:…

Na terenie lapidarium znajdują się płyty nagrobne z XVIII w., XIX w. i XX w.

Po południowo-wschodniej stronie obelisku znajduje się 5 płyt nagrobnych:

1. z wizerunkiem Archanioła Michała,

2. z wizerunkiem drzewa, możliwe do odczytania nazwisko: Johann Schoneich,

3. z wizerunkiem żaglowca, możliwe do odczytania nazwisko: Jacob Domansky,

4. możliwe do odczytania nazwisko: David Bernhard,

5. możliwe do odczytania nazwisko: Julius Kaltenbach.

Po zachodnio-północnej stronie (wzdłuż alejki) znajdują się ułomki płyt oraz 8 płyt zachowanych w większej całości :

1. z wizerunkiem głowy w tondzie, możliwe do odczytania nazwisko: Richard Teodor Damme,

2. płyta leżąca na cokołach ozdobionych płaskorzeźbą w formie tkaniny zawieszonej na pierścieniach, możliwe do odczytania nazwisko: Johanna Renata Lange,

3. polerowana płyta ze znacznymi mech. zniszczeniami inskrypcji, czytelne duże litery ”KATHO”,

4. oparta o belkę kamienną płyta, możliwe do odczytania nazwisko: Johannes Somer,

5. płyta z możliwym do odczytania nazwiskiem: Friedrich Wilhelm Neumann,

6. fragmenty połamanej płyty, możliwe do odczytania nazwisko: Franz Doebler,

7. płyta z wizerunkiem gałązki,

8. szara granitowa płyta, oparta o płytę z wizerunkiem gałązki,  możliwe do odczytania nazwisko: Franciska Brimann

Lapidarium Nekropolii Gdańskich zostało usytuowane na terenie dawnego cmentarza św. Mikołaja i cmentarza Kaplicy Królewskiej, w sąsiedztwie znajdowały się jeszcze dwa cmentarze ewangelickie i jeden katolicki, które zostały zlikwidowane w 1956 r. Fragment cmentarza katolickiego, gdzie znajduje się lapidarium, był czynny do 1970 r. W miejscu zlikwidowanych cmentarzy powstał Park Akademicki.