Do czego potrzebna jest umowa „szesnastkowa”? W myśl jej zapisów prywatny inwestor, np. deweloper realizujący inwestycję niedrogową, czyli osiedle mieszkaniowe, obiekt handlowy, halę magazynową i in. zobowiązany jest nie tylko do wybudowania samych budynków. W jego gestii jest również dostosowanie do nich układu drogowego, tak by nowa inwestycja nie wpłynęła negatywnie na bezpieczeństwo i płynność ruchu drogowego w jej sąsiedztwie. Dlatego też poszerza się fragmenty ulic, wyznacza dodatkowe pasy do skrętów, czy zamienia klasyczne skrzyżowania w ronda. W ramach umów „szesnastkowych” buduje się również oświetlenie uliczne, montuje meble miejskie i wykonuje nasadzenia drzew i niskiej roślinności.
Istnieją dwa typy umów drogowych:
Umowy procedowane w Gdańskim Zarządzie Dróg i Zieleni – jeśli przebudowa układu drogowego nie wchodzi w zakres innych inwestycji realizowanych przez miasto.
Umowy procedowane w Wydziale Projektów Inwestycyjnych – jeśli przebudowa układu drogowego łączy się z przeprowadzanymi w tym samym miejscu przez miasto innymi inwestycjami. Wówczas określany jest stopień partycypacji prywatnego inwestora w realizacji projektu miejskiego.
W 2022 roku w Gdańskim Zarządzie Dróg i Zieleni podpisanych zostało 88 umów drogowych na kwotę ponad 153 milionów zł. Z kolei w Wydziale Projektów Inwestycyjnych umów „szesnastkowych” podpisano 28 na łączną sumę 44,5 miliona złotych. Daje to wspólną kwotę blisko 200 milionów złotych przy podpisanych 116 umowach.
Liczba umów „szesnastkowych” podpisywanych przez GZDiZ od 2008 roku, a od 2019 roku także przez WPI, systematycznie rośnie. Ostatnie lata oscylują w okolicach 100 umów rocznie. Dla porównania w 2019 roku podpisano 74 umowy na ok. 88 milionów zł, w 2020 109 umów na kwotę blisko 92 milionów zł, a w ubiegłym roku 95 umów, których łączna wartość przekroczyła 100 milionów zł. W sumie od 2008 roku podpisanych zostało w Gdańsku już 840 umów drogowych, a ich łączna kwota przekracza 932 miliony złotych.
W 2022 roku najdroższymi umowami, jakie procedowane były przez GZDiZ były m.in. budowa drogi w rejonie biurowca C200 przy ul. Marynarki Polskiej o wartości ponad 11 milionów zł, czy też budowy dróg w rejonie planowanej ul. Nowej Wałowej o wartości przekraczającej 14 milionów zł. Z kolei wśród umów zawartych przez WPI warto odnotować umowę dotyczącą przebudowy ul. Srebrniki z wartością 34 milionów zł.
Te i inne inwestycje w infrastrukturę na terenie miasta realizowane będą przez prywatnych inwestorów w najbliższych latach.