Jednym z czynników, dzięki którym Gdańsk jest dynamicznie rozwijającym się miastem jest powstawanie w jego granicach wielu tzw. „inwestycji niedrogowych” – budynków mieszkalnych, biurowców, centrów handlowych, hal magazynowych, centrów legistycznych i wielu innych obiektów. To nic innego jak nowe miejsca do życia i pracy dla mieszkańców Gdańska i całej metropolii. Duża część z tych projektów realizowana jest przez podmioty prywatne, które zgodnie z artykułem 16 ust. 1 Ustawy o drogach publicznych oprócz wybudowania samego budynku dostosowują do niego także przyległy układ drogowy. Przebudowy układów drogowych dokonuje się na podstawie specjalnej umowy, która od numeru artykułu ustawy nazywana jest umową „szesnastkową”.
Istnieją dwa typy umów drogowych:
- Umowy procedowane w Gdańskim Zarządzie Dróg i Zieleni – jeśli przebudowa układu drogowego nie wchodzi w zakres innych inwestycji realizowanych przez miasto,
- Umowy procedowane w Wydziale Projektów Inwestycyjnych – jeśli przebudowa układu drogowego łączy się z przeprowadzanymi w tym samym miejscu przez miasto innymi inwestycjami. Wówczas określany jest stopień partycypacji prywatnego inwestora w realizacji projektu miejskiego.
W 2020 roku w Gdańskim Zarządzie Dróg i Zieleni podpisanych zostało 86 umów drogowych na kwotę ponad 65 milionów zł. Z kolei w Wydziale Projektów Inwestycyjnych umów „szesnastkowych” podpisano 23 na łączną sumę ponad 26 milionów złotych. Daje to wspólną kwotę ponad 91 milionów złotych przy podpisanych 109 umowach.
Liczba umów „szesnastkowych” podpisywanych przez GZDiZ od 2008 roku, a od 2019 roku także przez WPI rośnie z każdym rokiem. Dla porównania w 2018 takich umów zawarto 66 na łączną kwotę niespełna 60,5 miliona zł, a w 2019 roku 74 umowy na ok. 88 milionów zł. W sumie od 2008 roku podpisanych zostało w Gdańsku już 560 umów drogowych, a ich łączna kwota przekracza 627 milionów złotych.
W 2020 roku najdroższymi inwestycjami, jakie realizowano w ramach umów drogowych GZDiZ były przebudowa ul. Tama Pędzichowska przeprowadzana przez spółkę Panattoni Europe o wartości prawie 3,5 miliona zł. Z kolei przebudowa ul. Sobieszewskiej prowadzona przez Dekpol S.A oraz przebudowa ul. Suchej wykonywana przez Atal S.A to umowy o wartości blisko 3 milionów złotych każda. W 2020 najwyższą wartość ma umowa „szesnastkowa” podpisana przez WPI to umowa z Olivią Complex na budowę ul. Nowej Sudeckiej w kwocie ponad 15 milionów zł.