Spektrum zadań wykonywanych przez Gdański Zarząd Dróg i Zieleni w przestrzeni miejskiej jest bardzo szerokie. Oprócz zarządzania drogami publicznymi GZDiZ pełni również zarząd nad cmentarzami i lasami komunalnymi, parkami, placami zabaw oraz zieleńcami i zadrzewieniem miejskim. Zakres działania GZDiZ obejmuje ponadto utrzymanie oświetlenia ulic, obiektów inżynierskich oraz obiektów zabytkowych, a także sygnalizacji świetlnej, wykonywanie robót interwencyjnych oraz utrzymaniowych, zarządzanie Strefą Płatnego Parkowania, wydawanie uzgodnień i decyzji ws. zajęcia pasa drogowego, utrzymanie czystości i porządku na drogach publicznych, uzgadnianie rozwiązań drogowych i sposobu urządzania terenów zielonych. W 2019 roku zarządzaliśmy także infrastrukturą tramwajową i autobusową, a od 2020 roku te obowiązki realizowane będą przez spółkę Gdańskie Autobusy i Tramwaje.
Remonty dróg i chodników
Jednym z ważniejszych zadań realizowanych przez Gdański Zarząd Dróg i Zieleni jest bieżące utrzymanie ulic oraz chodników. W ramach tych prac wykonujemy naprawy nawierzchni bitumicznych, utwardzamy nawierzchnie gruntowe i uzupełniamy ubytki asfaltowe w jezdniach. Działamy również w zakresie Programu Modernizacji Chodników, jesteśmy także wykonawcą zadań, zleconych w Budżecie Obywatelskim. Do naszych obowiązków należy ponadto dbanie o oznakowanie poziome na gdańskich ulicach.
W 2019 roku wykonując bieżące działania utrzymaniowe przeprowadziliśmy remonty nawierzchni bitumicznej na łącznej powierzchni ponad 15 tys. m2, m.in. na ul. Podmiejskiej, Okopowej, czy na Podwalu Przedmiejskim. Do tego utwardziliśmy blisko 26 tys. m2 nawierzchni gruntowych, m.in. na ul. Grzybowej, Radiowej oraz Radarowej. W ciągu roku wyremontowaliśmy ponad 6 tys. m2 chodników (m.in. ul. Słupska, Kartuska, Czerwony Dwór) i odnowiliśmy oznakowanie dróg o łącznej powierzchni ponad 78 tys. m2.
Utrzymanie zieleni
Jak wskazuje sama nazwa naszej jednostki – Gdański Zarząd Dróg i Zieleni – miejska zieleń to dziedzina, której nasi pracownicy poświęcają codziennie wiele uwagi i wysiłku. Nowe nasadzenia i bieżąca pielęgnacja roślinności począwszy od kwiatowych cebulek, aż po dorosłe drzewa w parkach, na zieleńcach, skwerach i w pasach zieleni. Do tego dostawy i konserwacja mebli miejskich, opieka nad placami zabaw i „siłowniami pod chmurką”, a także sprzątanie i rekultywacja lasów komunalnych
W 2019 roku posadziliśmy na terenie Gdańska 2159 drzew i ok. 40000 kwiatów, bylin i krzewów. Obok „gotowych” roślin, jesienią sadziliśmy również ich cebulki, które zamienią się w piękne, kolorowe kwiaty już na wiosnę. Łącznie wykorzystaliśmy ok. 20 000 cebulek.
By móc cieszyć się gdańską zielenią i relaksować się na świeżym powietrzu potrzebne są meble miejskie, czyli ławki, krzesła i przysiadaki w różnych modelach. Także im poświęcaliśmy w 2019 roku dużo uwagi. W ciągu roku przeprowadziliśmy prace konserwacyjne (malowanie, wymiana desek) przy 415 ławkach. Ponadto przeprowadziliśmy montaż 207 nowych mebli miejskich. Dodatkowo w 2019 roku przeprowadzaliśmy kompleksową renowację 13 placów zabaw, m.in. we Wrzeszczu, na Siedlcach, w Osowej czy w Parku Brzeźnieńskim.
Organizacja i bezpieczeństwo ruchu drogowego
Przeprowadzając zmiany w organizacji ruchu nadrzędnym celem, jakim się kierujemy jest podnoszenie poziomu bezpieczeństwa pieszych, kierowców i rowerzystów. Dlatego na gdańskich ulicach montujemy progi zwalniające, budujemy azyle i wyniesione przejścia dla pieszych oraz stawiamy słupki elastyczne.
W 2019 roku w różnych miejscach Gdańska zamontowaliśmy blisko 100 urządzeń spowalniających ruch i poprawiających jego bezpieczeństwo. Wśród nich znalazły się m.in. słupki elastyczne na ul. Obrońców Wybrzeża, czy nowe progi zwalniające na ul. Mickiewicza.
Wśród działań dotyczących uspokajania ruchu kluczowymi było wprowadzenie zmian wprowadzone na Trakcie Konnym po zakończonym remoncie jego nawierzchni. Oprócz nich zajęliśmy się również skrzyżowaniem ulic Olszyńskiej oraz Miedza, gdzie wybudowane zostało rondo. Ponadto wybudowaliśmy azyle dla pieszych na ulicy Kościuszki we Wrzeszczu.
Zadania realizowane w zakresie organizacji ruchu drogowego to również tworzenie i opiniowanie projektów tymczasowej organizacji ruchu. W 2019 roku nasi inżynierowie ruchu opracowali ponad 1500 takich projektów od tych krótkoterminowych o znaczeniu lokalnym poprzez duże inwestycje. Opracowaliśmy również ok. 1100 projektów stałych zmian organizacji ruchu, składanych m.in. przez Rady Dzielnic czy indywidualnie przez mieszkańców, które dotyczyły np. przejść dla pieszych przy szkołach czy przeprogramowania i modernizacji sygnalizacji świetlnej.
Oczyszczanie miasta
Do jednego z wielu obowiązków, które spoczywają na barkach Gdańskiego Zarządu Dróg i Zieleni należy utrzymywanie czystości miasta. W 2019 roku oczyściliśmy drogi oraz miejską infrastrukturę o łącznej powierzchni ponad 50 milionów m2. To w przybliżeniu obszar odpowiadający rozmiarom 7000 boisk piłkarskich. Przez cały rok mechanicznie oczyszczaliśmy drogi Podstawowego Układu Komunikacyjnego (drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe oraz ulice, gdzie prowadzona jest komunikacja autobusowa) oraz Uzupełniającego Układu Komunikacyjnego (drogi gminne i wewnętrzne).
Oczyszczanie miasta to także opróżnianie 3853 koszy na śmieci, które znajdują się na ulicach Gdańska. Opróżniane są w większości przypadków codziennie, a na terenach mniej uczęszczanych trzy razy w tygodniu.
Z kolei zimą zajmowaliśmy się łagodzeniem jej skutków, czyli odśnieżaniem i usuwaniem lodu z dróg PUK i UUK, ze ścieżek rowerowych i miejskiej infrastruktury. W tym celu wykorzystywaliśmy różnego typu pojazdy (w sumie jest ich ponad 130), wśród których znajdują się pługoposypywarki, zraszacze solanką, ładowarki hydrauliczne i ciągniki rolnicze.
Oświetlenie i sygnalizacja świetlna
GZDiZ dba również o miejskie oświetlenie uliczne i sygnalizację świetlną. Ich poprawne działanie to przede wszystkim zwiększenie poziomu bezpieczeństwa i komfortu w poruszaniu się po Gdańsku pieszych i kierowców. Nasza codzienna praca to przede wszystkim reagowanie na wszelkiego typu usterki oświetlenia. W 2019 roku usunęliśmy w sumie 1649 awarii: źródeł światła i opraw, aparatów elektrycznych, sterowników czy kabli zasilających. W ciągu ubiegłego roku wymieniliśmy i naprawiliśmy 310 masztów latarniowych, które ucierpiały na skutek kolizji drogowych, bądź zostały zdewastowane przez wandali.
Drugim zagadnieniem, które znajduje się w naszych kompetencjach w obszarze miejskiego oświetlenia jest rozwój i utrzymanie sygnalizacji świetlnej. W 2019 roku dokonaliśmy modernizacji sygnalizacji świetlnych na skrzyżowaniach w 12 lokalizacjach. Oprócz budowy nowych sygnalizatorów zajmujemy się również tymi istniejącymi. W ubiegłym roku przeprowadziliśmy 230 procedur dostosowujących programy i harmonogramy pracy sygnalizacji świetlnej.
Poza tym wykonaliśmy 460 napraw sygnalizacji świetlnej, w których konieczne było jej ponowne uruchomienie. Dodatkowo odtworzyliśmy 220 uszkodzonych pętli indukcyjnych i wymieniliśmy 140 niedziałających przycisków dla pieszych przy przejściach.
Obiekty inżynierskie
Bieżące utrzymanie 644 obiektów inżynierskich, czyli mostów, wiaduktów, estakad, kładek, konstrukcji oporowych oraz tuneli i przejść podziemnych to kolejne z zadań wykonywanych przez GZDiZ. Oprócz regularnych przeglądów i pomiarów naszych obiektów zajmujemy się również ich naprawami i modernizacją. W 2019 roku zmodernizowaliśmy m.in. urządzenia dylatacyjne na moście wantowym, na wiadukcie w ciągu ul. Nowatorów oraz na wiadukcie w ciągu ul. Elbląskiej. Ponadto wymieniliśmy schody na kładce w ciągu al. Rzeczypospolitej oraz wymieniliśmy barieroporęcze i belki gzymsowe na estakadzie na ul. Okopowej.
Wśród znajdujących się w utrzymaniu GZDiZ obiektów inżynierskich nie sposób pominąć naszych „flagowych” konstrukcji jakimi są Tunel pod Martwą Wisłą, kładka na Ołowiankę oraz most zwodzony w Sobieszewie. We wszystkich trzech obiektach prowadzimy codzienne działania, które monitorują ich stan oraz funkcjonowanie. W ubiegłym roku Tunelem przejeżdżało średnio 29 tys. pojazdów na dobę, z kolei kładka na Ołowiankę była zwodzona 3144 razy i przepłynęło pod nią 16 351 różnego typu jednostek. Most w Sobieszewie wykonał 636 zwodzenia w ciągu roku i przepłynęło pod nim 1008 jednostek.
Parkowanie
W minionym roku gdańska Strefa Płatnego Parkowania przeszła kilka ważnych modyfikacji swojego funkcjonowania. Pierwsza z nich to wydłużenie czasu poboru opłat w sektorze Główne Miasto z godz. 17:00 do godz. 20:00.
Druga zmiana to objęcie poborem opłat ulic, gdzie do tej pory postój był darmowy. W sumie było to osiem ulic – sześć w Śródmieściu Gdańska oraz dwie we Wrzeszczu Górnym.
Trzecia grupa zmian, które weszły w życie we wrześniu ubiegłego roku to wzrost wysokości stawek za jednorazowy postój pojazdu w SPP, wysokości opłat dodatkowych za nieuiszczenie opłaty za postój oraz wysokości opłaty zryczałtowanej dla mieszkańców.
Przestrzeń publiczna
W 2019 roku pracownicy GZDiZ byli również aktywni w szeroko pojętej przestrzeni publicznej. Wydaliśmy 1500 decyzji na usytuowanie punktów handlowych, ogródków i pojazdów gastronomicznych.
W obszarze reklam sprawdzaliśmy również, jak poszczególne podmioty dostosowują się do zapisów Uchwały Krajobrazowej Gdańska i wysłaliśmy 400 wezwań do usunięcia reklam sprzecznych z Uchwałą W zakresie rozwoju przestrzeni publicznej w 2019 roku pracownicy GZDiZ brali udział w pracach koncepcyjnych, dotyczących wypracowania standardów różnych elementów miejskiej infrastruktury – od nawierzchni ulic po fasady kamienic.
Jednym z ważniejszych zadań, które rozpoczęliśmy w 2019 roku, a które będzie kontynuowane wiosną 2020 roku jest przebudowa skweru przy ul. Podmłyńskiej we współpracy z firmą Euronet.
Infrastruktura tramwajowa i autobusowa
Tory tramwajowe wraz z ich wygrodzeniami, elektroenergetyka trakcyjna, wiaty na przystankach tramwajowych i autobusowych – utrzymanie elementów miejskiej infrastruktury służącej komunikacji miejskiej to również obszar, którym w 2019 roku zajmował się Gdański Zarząd Dróg i Zieleni. W 2020 roku część z tych zadań – utrzymanie infrastruktury tramwajowej – znajdzie się w kompetencjach spółki Gdańskie Autobusy i Tramwaje.
W 2019 roku dbaliśmy o to, by gdańskie torowiska, liczące sobie 116 km toru pojedynczego znajdowały się w prawidłowym stanie technicznym, realizowaliśmy również zadania związane z dokonywaniem remontów i modernizacji fragmentów torowisk.
Do najważniejszych można zaliczyć przeprowadzenie remontu pętli tramwajowej w Oliwie i wymianę skrzyżowania torowego na Węźle Hucisko czy wymiana czterech zwrotnic na Węźle Opera. W 2019 roku wykonaliśmy również remont torów na Pętli Strzyża, na ul. Gdańskiej, a także na ul. Marynarki Polskiej. W ciągu roku dokonywaliśmy również regularnej konserwacji i przeglądów oraz pomiarów urządzeń elektroenergetycznych - wymieniliśmy słupy trakcyjne na Pętli Oliwa, a także wysięgniki sieci na ul. Wita Stwosza oraz poprzeczki sieci na al. Grunwaldzkiej.
Umowy drogowe, tzw. „szesnastki”
Osiedle budynków mieszkaniowych, centrum handlowe, biurowiec, hala magazynowa, salon samochodowy i wiele innych obiektów to w fachowej terminologii „inwestycje niedrogowe”. Ich realizacja nie ogranicza się jednak tylko do postawienia samego budynku. Na inwestorze, zgodnie z artykułem 16. ust. 1 Ustawy o drogach publicznych, spoczywa obowiązek dostosowania przyległego układu drogowego (lub jeśli go nie ma wykonanie nowego), łączącego inwestycję z drogą publiczną. Szczegóły takiej przebudowy – analiza komunikacyjna, zakres, termin robót – zawiera umowa drogowa zawarta na podstawie art. 16 ust.2 Ustawy o drogach publicznych – tzw. „szesnastka”, a jedną ze stron takiej umowy jest GZDiZ. W 2019 roku w Gdańskim Zarządzie Dróg i Zieleni podpisane zostały 74 umowy drogowe - „szesnastki” na kwotę 72 milionów zł. Najwyższą kwotę ma umowa zawarta z firmą Dekpol S.A. na przebudowę ulic Pastelowej i Starogardzkiej w dzielnicy Orunia Górna-Gdańsk Południe na kwotę ponad 12,5 miliona zł. Drugą pod względem kwoty umową „szesnastkową” jest umowa z firmą Robyg Grobla Park Sp. z o.o. na przebudowę ul. Sienna Grobla w Śródmieściu o wartości 7,3 miliona zł. Z kolei przebudowa ulicy Bysewskiej w Kokoszkach, którą realizuje firma Panattoni Europe Sp. z o.o. ma wartość prawie 6,5 miliona zł.
Pierwsza umowa „szesnastkowa” podpisana została w 2008 roku. Przez 12 lat podpisano 491 umów (16 z nich podpisał Wydział Programów Rozwojowych UM) o łącznej wartości 536.212.908,24 zł
Działania administracyjne
Zadania Gdańskie Zarządu Dróg i Zieleni realizowane są nie tylko w przestrzeni miejskiej, ale również zza urzędniczego biurka. W zakresie działań administracyjnych w 2019 roku wydaliśmy ponad 6000 różnego typu decyzji, zezwoleń, uzgodnień i opinii. Wśród nich znalazły się zezwolenia na zajęcie pasa drogowego przy prowadzeniu robót budowlanych, umieszczeniu rusztowania, czy urządzeń infrastruktury technicznej. Do tego dochodzą pozwolenia na wjazd na dane drogi pojazdów ciężarowych, użyczenia dróg publicznych i wewnętrznych oraz różnego rodzaju uzgodnienia projektów budowy lub przebudowy dróg czy terenów zielonych.
