Zabytkowy pomnik na historycznym cmentarzu
Pomnik poświęcony kolejarzom i celnikom zamordowanym w Szymankowie pierwszego września 1939 roku znajduje się na terenie cmentarza przy ul. Chrobrego. Jest to obelisk wykonany z żelbetu, w kształcie orła rozpościerającego skrzydła, o wymiarach 6,5 m x 2,5 m x 1,5m. W jego centralnej części umieszczone jest godło Polski, a po bokach wypisane zostały imiona i nazwiska ofiar. Usytuowany jest nad zbiorową mogiłą Polaków zamordowanych przez Niemców w pierwszym dniu II wojny światowej. Wpisano go do rejestru zabytków województwa pomorskiego. W związku z tym wszelkie prace konserwatorskie odbywały się w oparciu o decyzję wydaną przez Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Rozpoznanie, naprawa i konserwacja
Prace naprawcze rozpoczęły się od przeglądu i kontroli aktualnego stanu pomnika. Zbadano stabilność mocowania herbu oraz innych elementów części wieńczącej. Odspojone litery zostały zdemontowane, naprawione i przytwierdzone ponownie. Uzupełniono również szczeliny i rozszczelnione spoiny przy literach oraz pęknięcia w tynku i elementach konstrukcji pomnika. Nastąpiło oczyszczenie i zakonserwowanie zbrojenia, a także wzmocnienie struktury zniszczonych tynkowych powierzchni licowych. Z konstrukcji usunięte zostały zanieczyszczenia biologiczne, nawarstwienia powierzchniowe, nacieki soli oraz tłuste zaplamienia od zniczy. W końcowym etapie całość została zaimpregnowana i zabezpieczona przed czynnikami atmosferycznymi. Dzięki przeprowadzonym zabiegom konserwatorskim powstrzymana została degradacja pomnika. Zabezpieczono również jego osłabioną konstrukcję i strukturę betonową przed dalszym niszczeniem.
