Wieża Więzienna i Katownia

Iluminacja Wieży Więziennej i Katowni, stanowiącej Zespół Przedbramia ul. Długiej, powstała w 2006 roku.

Katownia i Wieża Więzienna

Jako pierwsza wybudowana została Wieża Więzienna, która powstała w latach 1379–1382 i początkowo pełniła funkcję ufortyfikowanego przedbramia, zamykającego drogę do Bramy Długoulicznej (obecnie Złotej Bramy). Wieża przebudowana została na początku XVI wieku i utraciła swoje funkcje obronne, kiedy rozbudowano fortyfikacje zimne i przesunięto ich główną linię na wysokość Bramy Wyżynnej. Wówczas, w 1587 roku, do Wieży Więziennej dobudowano Katownię, pełniącą funkcję miejsca tortur, a w 1604 na wschodniej ścianie wieży zamontowano miejski pręgierz.

Wewnątrz wieży mieściło się szesnaście nieogrzewanych cel – trzy z nich, pozbawione okien, służyły jako miejsce do przetrzymywania najgroźniejszych przestępców, pozostałych trzynaście przeznaczono do więzienia zwykłych przestępców. W wieży znajdowało się również pięć cel należących do wojskowego wymiaru sprawiedliwości i jedna, gdzie na wyrok oczekiwali skazani na śmierć żołnierze. Pozostały po nich zachowane fragmentarycznie inskrypcje na ścianach – najczęściej imiona i nazwiska z datami.  

Wieża Więzienna i Katownia swoje funkcje pełniły do połowy XIX wieku. Po likwidacji więzienia ich pomieszczenia wykorzystywano jako magazyny wojskowe, a pod koniec XIX stulecia trafiła w ręce Zarządu Miasta Gdańska.

W 1945 roku, w wyniku działań wojennych spłonął dach wieży, który odbudowany został w 1948 roku. W latach 60. XX wieku Wieża oraz Katownia były siedzibą hufca harcerzy, a w 1973 roku przekazano je Muzeum Historycznemu Miasta Gdańska. Obecnie mieści się tu jego oddział – Muzeum Bursztynu.

Źródło: gedanopedia.pl