Gdański Zarząd Dróg i Zieleni

Wymiary

Popiersie wymiary max: 175,00 cm x 151,00 cm x 90 cm

Postument: 222,00 cm x 74,50 cm x 60 cm

Podstawa postumentu:  1-stopień: 150,00 cm x 150,00 cm x wys. 20,00 cm, 2-stopień: 120,00 cm x 120,00 cm x wys. 20,00 cm

Wysokość całości: 437,00 cm

Usytuowanie

Gdańsk-Aniołki, Plac Stefana Michalaka (rondo na skrzyżowaniu ulic Dębinki i Marii Skłodowskiej-Curie), przed gmachem głównym Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego

Współrzędne: 54.21’58’”N   18.37’37”E

Data odsłonięcia

1996 r. – nadanie nazwy: Plac Stefana Michalaka

8.10.2001 r. – odsłonięcie pomnika

Autor projektu/wykonawca

Czesław Gajda

Właściciel/opiekun

Administrator: Gdański Zarząd Dróg i Zieleni

Opis

Współczesny pomnik w formie postumentu na podstawie, z popiersiem przedstawiającym lekarza i biochemika dr. Stefana Michalaka – pierwszego dyrektora i naczelnego lekarza Szpitala Miejskiego w Gdańsku, jednego z założycieli i organizatorów Akademii Medycznej i służby zdrowia w powojennym Gdańsku.

Prostopadłościenny postument na dwustopniowej podstawie wykonany jest z szaro-różowego polerowanego granitu. Na postumencie znajduje się popiersie wykonane z szarego kamienia z szorstką, gradzinowaną powierzchnią.

Na frontowej części postumentu znajduje się napis:

Dr med. Stefan Michalak (1909-1947). Organizator, pierwszy dyrektor szpitala, współtwórca Akademii Medycznej w Gdańsku. Wychowanek Lycée Henri-Poincaré w Nancy, Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego. Lekarz okrętowy „Daru Pomorza”, M/S „Piłsudski”. Zginął w falach Bałtyku, ratując tonących kolegów.

Na tylnej części postumentu umieszczony został napis:

Twojej to pracy, Stefanie, instytucja ta zawdzięcza, że z chaosu zakwitło nowe życie, że w niewiele miesięcy po Twoim przybyciu Akademia mogła przygarnąć setki młodzieży i dać pomoc lekarską wielu tysiącom chorych. – W imieniu Senatu Akademii Lekarskiej w Gdańsku prof. dr Kornel Michejda 21 VIII 1947. W 50. rocznicę utworzenia Akademii Medycznej w Gdańsku skwer ten otrzymał nazwę Plac Stefana Michalaka.

Stefan Stanisław Michalak (26.07.1909 Kilonia – 15.08.1947 na morzu koło Jastrzębiej Góry) był lekarzem, biochemikiem, poliglotą. Po zdaniu egzaminu maturalnego w Lycée Henri-Poincaré (1924-1927, stypendysta rządu francuskiego) studiował medycynę w Poznaniu. Po otrzymaniu dyplomu lekarza medycyny i odbyciu służby wojskowej był lekarzem okrętowym na „Darze Pomorza”, „Batorym” i „Piłsudskim”.

Od 1938 roku był lekarzem Państwowej Szkoły Morskiej i zastępcą lekarza portowego w Gdyni. Zmobilizowany w 1939 roku, w trakcie działań wojenny dostał się do niewoli sowieckiej na Wołyniu, skąd uciekł i powrócił do Poznania, a następnie przeniósł się do Warszawy. Tam pracował jako lekarz epidemiolog, dostarczając żołnierzom Armii Krajowej szczepionek. W czasie Powstania Warszawskiego pomagał ludności cywilnej i został ranny. Zmuszony przez niemieckich żołnierzy do opuszczenia Warszawy w 1945 roku przybył do Gdańska. Organizował tu służbę zdrowia, był założycielem lekarskiego Towarzystwa Naukowego Akademii Lekarskiej w Gdańsku, dyrektorem i naczelnym lekarzem Szpitala Miejskiego, Naczelnym Lekarzem Portu w Gdańsku i naczelnikiem portowego Urzędu Zdrowia w Gdańsku. Będąc jednocześnie lekarzem konsulatów Republiki Francuskiej i Królestwa Szwecji dzięki swoim kontaktom pozyskał dla Akademii Lekarskiej (późniejszej Akademii Medycznej) znaczną pomoc materialną. Systematycznie publikował prace z dziedziny medycyny morskiej, historii medycyny oraz biochemii. W 1946 roku obronił pracę doktorską. W tym samym roku otrzymał medal „Za Odrę, Nysę i Bałtyk. Zwycięzcom III 1945 – IV 1945” za „bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą”. Zginął w pobliżu Jastrzębiej Góry, spiesząc na ratunek dwóm tonącym w Morzu Bałtyckim. Został pochowany na cmentarzu Srebrzysko. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej odznaczył go pośmiertnie Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Krzyżem Zasługi.