Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
Iluminacja Kościoła Wniebowzięcia NMP powstała w 1998 roku. W 2019 roku przeszła kompleksową modernizację.
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (Bazylika Mariacka) przy ul. Podkramarskiej jest największą budowlą średniowieczną Gdańska. Jest przy tym obecnie największym zabytkowym kościołem w Polsce i trzecią największą ceglaną świątynią na świecie.
Kamień węgielny pod budowę kościoła położono 28 marca 1343 roku i rozpoczęto prace. Do lat 1359-1363 zbudowano sześcioprzęsłową bazylikę z wieżą prawdopodobnie o wysokości 27 m.
W 1379 Rada Głównego Miasta Gdańska zawarła z mistrzem Heinrichem Ungeradinem umowę na rozbudowę kościoła, jemu też najpewniej kościół zawdzięcza koncepcję przestrzenną, realizowaną do początku XVI wieku. Około roku 1400 wzniesiono mury obwodowe transeptu i prezbiterium oraz kaplice między przyporami, a w kolejnych dziesięcioleciach XV wieku zbudowano także więźbę dachową oraz szczyty. Podczas wojny trzynastoletniej gdańszczanie w okresie 1454-1466 dobudowali dwie następne kondygnacje wieży i podwyższyli je do dzisiejszego poziomu 78 metrów. Na przełomie XV i XVI wieku dokonano kilku przebudów świątyni, a także wykonano sklepienia – gwiaździste i kryształowe. Wraz z założeniem sklepień kościół zyskał ostateczny kształt architektoniczny.
W okresie reformacji świątynia stała się kościołem luterańskim, natomiast dla katolików obok bazyliki zbudowano kościół zastępczy – Kaplicę Królewską. Po zajęciu Gdańska przez Prusy w 1793 kościół zachował swój nadrzędny charakter centralnego gdańskiego zboru luteranów, a świątynią katolicką stał się ponownie po II wojnie światowej.
W czasie działań wojennych kościół został zniszczony przez pożar i ostrzał artyleryjski w 1945 roku. Całkowicie strawione zostały dachy, zawaliła się około połowa sklepień, powstały liczne wyrwy i spękania w przęsłach. Główne prace remontowe przeprowadzono w latach 1946-1950, jednak i w kolejnych dziesięcioleciach rekonstruowano zniszczone elementy architektoniczne świątyni oraz jej wyposażenie. Ostatnie zakończone prace przypadły na lata 2017-2018, kiedy przeprowadzono kompleksowy remont dachów, wymieniając ponad 100 dachówek oraz dodano jedną z nieodbudowanych po II wojnie światowej wieżyczek.
W 1965 roku świątynia została podniesiona do rangi Bazyliki Mniejszej, a w 1987 roku ogłoszoną ją gdańską konkatedrą.
Wewnątrz kościoła znajdują się liczne kaplice, epitafia, a także zabytki malarskie i rzeźbiarskie – zarówno średniowieczne, m.in. ołtarz główny, Madonna Gdańska, Pieta czy zegar astronomiczny, jak i nowożytne z okresu rokoka. Najcenniejszym dziełem, związanym z bazyliką jest tryptyk „Sąd Ostateczny” Hansa Memlinga, którego kopia znajduje się w kaplicy św. Rajnolda (oryginał w Muzeum Narodowym w Gdańsku).
Źródło: gedanopedia.pl
